ჰიბრიდი თუ GMO – აგროსფეროში გავრცელებული სტერეოტიპი

საქართველოში აგროსფეროში ინფორმაციის დეფიციტი ხშირად იწვევს სტერეოტიპებს, რომლებიც ფერმერებს მნიშვნელოვანი გადაწყვეტილების მიღების პროცესში აბნევს.

ერთ-ერთი ყველაზე გავრცელებული მითი ეხება გენმოდიფიცირებულ ორგანიზმებს (GMO) და ჰიბრიდულ კულტურებს სათესლე მასალაში.

იმის მიუხედავად, რომ ეს ორი ცნება არსებითად განსხვავდება, ფერმერთა ნაწილი მათ ერთმანეთში ურევს და შედეგად მიღებული პრაქტიკა ხშირად მოსავლიანობისა და ეკოლოგიური სტაბილურობის შემცირებას იწვევს.

რა განსხვავებაა GMO-სა და ჰიბრიდს შორის?

ჰიბრიდი წარმოადგენს ორი სხვადასხვა ჯიშის შეჯვარებით მიღებულ კულტურას, რომელიც გამორჩეულია კონკრეტული სასურველი თვისებებით – მაგალითად, გვალვაგამძლეობა ან მაღალი მოსავლიანობა. ჰიბრიდები ბუნებრივი გზით იქმნება და მათი მახასიათებლები სპეციალურად შერჩეული კომბინაციების შედეგია.

მეორე მხრივ, GMO — გენმოდიფიცირებული ორგანიზმი — იქმნება ლაბორატორიულ პირობებში, როდესაც მის გენეტიკურ კოდში უცხო გენებს ამატებენ. საქართველოში GMO-ის გამოყენება საერთოდ არ ხდება, რაც ნიშნავს, რომ ადგილობრივი მომხმარებლების შიში ამის მიმართ ხშირად უსაფუძვლოა და დეზინფორმაციის შედეგია.

სტერეოტიპები, რომლებიც პრობლემას ქმნის

მართლაც გავრცელებულია მოსაზრება, რომ ჰიბრიდები საჭიროებენ მეტ ქიმიკატებს ან რომ მათ მიერ მოწეული პროდუქტები არ არის ჯანსაღი. სინამდვილეში, ბევრი ჰიბრიდი უფრო მედეგია დაავადებების მიმართ და სწორედ ამის გამო საჭიროებს ნაკლებ პრეპარატს. ისიც მითია, რომ ჰიბრიდულ პროდუქტს “საქონელიც კი არ ჭამს”. ასეთ მოსაზრებებს ხშირად მცდარ პრაქტიკამდე მიჰყავს ფერმერები.

როგორ ავიცილოთ შეცდომები?

ერთ-ერთი მთავარი პრობლემა ინფორმაციის ნაკლებობაა სათესლე მასალის შერჩევისას. ფერმერები ხშირად უპირატესობას ანიჭებენ იაფ სათესლე მასალას, არ იღებენ საკმარისად ინფორმაციას მახასიათებლებისა და გამოყენების წესების შესახებ. ეს კი, თავის მხრივ, განაპირობებს ზედმეტი პრეპარატების გამოყენებასა და დაბალ ეფექტურობას.

სწორი არჩევანისთვის მნიშვნელოვანია:

• იცოდეთ ჰიბრიდის წარმოშობა და მახასიათებლები;
• გამოიყენოთ მარკირებული და სერტიფიცირებული სათესლე მასალა;
• ითანამშრომლოთ პროფესიონალ აგრონომებთან ან აგროკომპანიებთან, რომლებიც გაწვდიან ამომწურავ ინფორმაციას პროდუქტის შესახებ.

რეგულაციები და მარკირება – რა უნდა ვიცოდეთ?

საქართველოში არ ხორციელდება GMO კულტურების, სათესლე მასალის იმპორტი ან წარმოება, რაც ნიშნავს, რომ ქართულ ბაზარზე არსებული ჰიბრიდული ჯიშები არ არის გენური ინჟინერიით შექმნილი. სწორედ ამიტომ, მნიშვნელოვანია სერტიფიცირებული პროდუქციის ეტიკეტირება – ეს ფერმერს აძლევს საშუალებას, მიიღოს ინფორმირებული გადაწყვეტილება. ინოვაციური ჰიბრიდები, რომლებიც გვალვაგამძლეობით ან მედეგობით გამოირჩევიან, ფერმერებისთვის წარმოადგენს შესაძლებლობას, იმუშავონ ბუნებასთან თანხვედრაში და მიიღონ ბარაქიანი მოსავალი იქნება ეს სიმინდი, კიტრი, პომიდორი, ხორბალი თუ სხვა კულტურა. მნიშვნელოვანია მივუდგეთ ამ საკითხს არა შიშით, არამედ ცოდნით და პროფესიონალთა რჩევებით.

GMO-სადმი შიში საქართველოში, რეალურად, გაუმართლებელია, რადგან გენმოდიფიცირებული სათესლე მასალა ბაზარზე არ გვხვდება და მისი იმპორტი აკრძალულია. თუმცა, ჰიბრიდულ კულტურებთან დაკავშირებული მითები და გაუგებრობა რეალურ ზიანს აყენებს აგროსექტორს. ფერმერებმა უნდა მიიღონ გადაწყვეტილებები ცოდნაზე და არა სტერეოტიპებზე დაყრდნობით – ეს მათ წარმატებას განაპირობებს.

პრაქტიკული გამოცდილება

ინოვაციური ჰიბრიდული სათესლე მასალის ერთ-ერთი გამორჩეული მაგალითია ფრანგული კომპანია Limagrain-ის მიერ წარმოებული LG სიმინდი. ეს ჯიში უკვე მეხუთე წელია წარმატებით გამოიყენება ქართულ ფერმებში და გამოირჩევა როგორც გვალვაგამძლეობით, ასევე მაღალი მოსავლიანობით. მისი სტაბილური შედეგები და პრეპარატებისადმი მედეგობა საშუალებას აძლევს ფერმერებს, მიიღონ უფრო ბარაქიანი და ხარისხიანი მოსავალი. LG სიმინდი წარმოადგენს იმ კატეგორიას, რომელიც აერთიანებს ინოვაციას, მდგრადობასა და პრაქტიკულობას – რაც აგროსექტორში განსაკუთრებით ღირებულია.

გარდა ფრანგული LG სიმინდისა, აგროკომპანია „ბარაქა“ დიდი წარმატებით იყენებს ესპანური კომპანია Semillas FITO-ს მიერ წარმოებულ პომიდვრის ჰიბრიდულ სათესლე მასალას – TALA F1-ს. აღნიშნული ჰიბრიდი მორგებულია ღია გრუნტს და გამოირჩევა განსაკუთრებული გემოვნური თვისებებითა და დაავადებებისადმი მედეგობით. მისი სტაბილური მოსავლიანობა და მიმზიდველი ნაყოფი ქართველ ფერმერებში დიდი მოწონებით სარგებლობს რამდენიმე წელია. TALA F1 წარმოადგენს იმ კატეგორიას, რომელიც აერთიანებს ხარისხს, უსაფრთხოებასა და კონკურენტულ უპირატესობას ქართულ ბაზარზე.

აგროკომპანია „ბარაქას“ ასორტიმენტში გამორჩეულ ადგილს იკავებს ესპანური კომპანია Semillas FITO-ს მიერ წარმოებული ჰიბრიდული კიტრის სათესლე მასალა – „ზევსი F1“, რომელიც შესანიშნავად ადაპტირდება როგორც აღმოსავლეთ, ისე დასავლეთ საქართველოს კლიმატურ პირობებთან. „ზევსი F1“ გამოირჩევა მაღალი მოსავლიანობით, ერთგვაროვანი ნაყოფითა და ძლიერი ფესვთა სისტემით, რაც მნიშვნელოვნად ამცირებს დაავადებების გავრცელების რისკს. აღნიშნული ჰიბრიდი უკვე არაერთმა ფერმერმა შეაფასა როგორც სანდო და ეკონომიკურად ეფექტიანი არჩევანი, რაც კიდევ ერთხელ ადასტურებს კომპანია ბარაქას ხარისხზე ორიენტირებულ მიდგომას.

მეტი ინფორმაციისთვის:

ეწვიეთ ბარაქას გვერდს www.baraka.ge

იხილეთ ბარაქას იუთუბ არხი – https://www.youtube.com/@baraka.georgia2230

იხილეთ ბარაქას ფეისბუქ გვერდი – www.facebook.com/Baraka.Georgia

ან დარეკეთ: 032 22 04 44 49