რატომ არის სეზონურ ხილზე რეკორდულ ფასებში, რა ხდება ჩვენს ხილის ბაზარზე?

ზაფხულის სეზონის დადგომასთან ერთად, ქართულ ბაზარზე ხილის ფასების მკვეთრმა ზრდამ მომხმარებლების უკმაყოფილება გამოიწვია. განსაკუთრებით გაძვირდა კენკროვანები, ბალი, ალუბალი, ლურჯი მოცვი და ჟოლო. სპეციალისტები აცხადებენ, რომ გაძვირების უკან კლიმატური პირობები, საექსპორტო მოთხოვნა და ლოგისტიკური პრობლემებიც დგას.

2025 წლის გაზაფხულზე, აპრილ-მაისის წაყინვებმა სერიოზული ზიანი მიაყენა შიდა ქართლის ხილის ბაღებს. დაზიანდა ბალი, ალუბალი, მარწყვი და სხვა კენკროვანი კულტურები. შედეგად, ადგილობრივ ბაზარზე ხილის მიწოდება საგრძნობლად შემცირდა და ფასებმაც მკვეთრად იმატა.

ბოლო წლებში ლურჯი მოცვი საქართველოში ერთ-ერთი ყველაზე მოთხოვნადი კულტურა გახდა. 2025 წელს მოსავლის მოცულობა 7–8 ათას ტონამდეა პროგნოზირებული. თუმცა, როგორც წესი, სეზონის დასაწყისში ფასი ბევრად მაღალია — მაისში საბითუმო ფასი 20 ლარიც კი იყო, მაშინ როცა ივლისის შუა რიცხვებში 5.5–6 ლარამდე ჩამოვიდა. ექსპორტის ტემპების ზრდამ შიდა ბაზარზე პროდუქციის დეფიციტი და ფასის მერყეობა კიდევ უფრო გაამძაფრა.

მარწყვზე და ჟოლოზე ფასები განსაკუთრებით გაზრდილია, რის ერთ-ერთი მთავარი მიზეზი კვლავ კლიმატური პირობები და ტრადიციული სეზონურობის თანმდევი გამოწვევებია.

ადგილობრივი მწარმოებლები ამბობენ, რომ შემცირებული მოსავალიანობის გამო ვერ აკმაყოფილებს მოთხოვნას, რაც ფასზე პირდაპირ აისახა.

საქართველოს ბაზრებსი გარგარის, ატმისა და ვაშლატამას ფასი რეგიონების მიხედვით განსხვავდება. თბილისში გარგარი საშუალოდ 5-6 ლარი ღირს, ატამი _ 4-5 ლარი, ვაშლატამა _ 3.5-4.5 ლარი. აღსანიშნავია, რომ ეს ფასები ცვალებადია და მოსავლის ტალღებთან ერთად შეიძლება შეცვალოს.

მიუხედავად იმისა, რომ ლოგისტიკისა და შენახვის თანამედროვე სისტემები ვითარდება, ბევრი რეგიონი ჯერ კიდევ არ არის აღჭურვილი სათანადო სამაცივრო ინფრასტრუქტურით. მაგალითად, „Golden Farms“-ის მსგავსი ინიციატივები დასავლეთ საქართველოში კი ვითარდება, მაგრამ საკმარისი ტემპით არა, მოწეული პროდუქციის სათანადოდ შენახვა ჯერ კიდევ პრობლემად რჩება.

გირჩევთ შეიძინოთ ხილი სეზონის შუა პერიოდში, როცა მოსავლის აღების პიკია და ფასები დაბალია. რეგიონში და დიდ ბაზრებზე ხილი ხშირად უფრო იაფია. ასევე თუ შესაძლებლობა გაქვთ, შეინახეთ კენკროვნები გაყინული სახით და ფასების რყევისგან თქვენი ბიუჯეტიც დაზღვეული იქნება.

ხილის გაძვირება საქართველოში სეზონური კატაკლიზმების, საექსპორტო მოთხოვნისა და ინფრასტრუქტურული პრობლემების თანხვედრილი შედეგია. გრძელვადიანად, სიტუაციის გაუმჯობესება მხოლოდ დარგის სტიმულირებით, მოსავლიანობის გაზრდით და ეფექტიანი სამაცივრო, სასაწყობე სისტემების განვითარებით იქნება შესაძლებელი.