აზერბაიჯანის აგროექსპორტის კონტრასტები _ პომიდორი ლიდერობს, ჩაი კი წონასწორობას არღვევს

2025 წლის პირველ ხუთ თვეში აზერბაიჯანის აგრარული ვაჭრობა საექსპორტო პოტენციალისა და იმპორტზე მზარდი დამოკიდებულება სოფლის მეურნეობის ორ მნიშვნელოვან სფეროში ასე გამოიყურება.

პომიდორი კვლავ ქვეყნის ერთ-ერთ მთავარ საექსპორტო პროდუქტად რჩება, ხოლო ჩაის მიმართულებით ადგილობრივი წარმოება კლებულობს და იმპორტი იზრდება.

აზერბაიჯანის სახელმწიფო საბაჟო კომიტეტის მონაცემებით, 2025 წლის იანვარ-მაისში ექსპორტზე 98,695 ტონა პომიდორი გავიდა, რაც 14.7%-ით აღემატება გასული წლის ანალოგიური პერიოდის მაჩვენებელს. აღნიშნული მოცულობის ექსპორტმა ქვეყანას 113.8 მილიონი აშშ დოლარი მოუტანა – წლიურად 4.8%-იანი ზრდით.

პომიდვრის ექსპორტის წილმა მთლიან ეროვნულ ექსპორტში 1.03% შეადგინა (2024 წლის ანალოგიური პერიოდი – 0.97%). ეს კიდევ ერთხელ მიუთითებს, რომ პომიდორი აზერბაიჯანის აგრარული სექტორისთვის სტაბილური და ეკონომიკურად მომგებიან პროდუქტად რჩება.

მეორე მხრივ, ჩაი აზერბაიჯანისთვის სულ უფრო მეტად იმპორტზე დამოკიდებულ პროდუქტად რჩება. სტატისტიკის სახელმწიფო კომიტეტის ინფორმაციით, 2025 წლის იანვარ-მაისში ქვეყანაში ჩაის წარმოებამ 4,657.5 ტონა შეადგინა, რაც წინა წელთან შედარებით 5.1%-ით ნაკლებია. ამავე პერიოდში საწყობებში 67.9 ტონა მზა ჩაი დაგროვდა.

საბაჟო სამსახურის მონაცემებით, ჩაის იმპორტმა 6,289.7 ტონა შეადგინა – 22.8%-იანი ზრდით. იმპორტირებული პროდუქციის ღირებულება 38.1 მილიონ დოლარს გადააჭარბა, რაც წინა წელთან შედარებით 48.3%-იანი მატებაა.

იმპორტის წილმა მთლიან მაჩვენებელში 0.38% შეადგინა (2024 წ. – 0.35%).

რაც შეეხება ჩაის ექსპორტს, 2025 წლის პირველ ხუთ თვეში აზერბაიჯანმა მხოლოდ 288.3 ტონა ჩაი გაიტანა საზღვარგარეთ, რაც 1.3%-ით ნაკლებია წინა წლის მაჩვენებელთან შედარებით. ექსპორტის შემოსავალმა 2.58 მილიონი დოლარი შეადგინა, რაც გასული წლის მაჩვენებელს – 3.2%-ით ჩამორჩება.

სტატისტიკური მონაცემები ცხადყოფს, რომ აზერბაიჯანის აგროსექტორი მრავალმხრივად ვითარდება: ზოგი მიმართულებით — მაგალითად, ბოსტნეული — სტაბილურად მოთხოვნადია გლობალურ ბაზარზე, ხოლო სხვა სფეროებში — როგორც ჩაი — ქვეყანა იმპორტზე დამოკიდებულებას ზრდის, რაც წარმოების გაძლიერებისა და ტექნოლოგიური განახლების საჭიროებაზე მიუთითებს.

წყარო: Caliber.Az / ჰეირადდინ ნასირზადე