უნივერსალური გამძლე და პროდუქტიული უკრაინული სტეპის თეთრი ღორი

უკრაინული სტეპის თეთრი ჯიშის ღორი ხორცსა და ცხიმზე ორიენტირებულ (უნივერსალური ტიპის) ცხოველთა ჯგუფს მიეკუთვნება.

ჯიში გამოირჩევა განსაკუთრებული გამძლეობითა და შესანიშნავი ადაპტაციით სტეპური ზონის მკაცრ კლიმატურ პირობებთან.

მისი მთავარი უპირატესობაა დაბალი ხარისხის საკვების მაქსიმალური ათვისება და უპრეტენზიობა შენახვის პირობების მიმართ, რაც ამ ჯიშს განსაკუთრებულად ხელსაყრელს ხდის ფერმერული მეურნეობებისთვის.

გარეგნული მახასიათებლები

უკრაინული სტეპის თეთრი ღორები გამორჩეულად ძლიერი აგებულების ცხოველები არიან. აქვთ მასიური და უხეში კუნთოვანი სტრუქტურა, ღრმა და ფართო ტანი, გრძელი თავი და შედარებით ვიწრო შუბლი.

ყურები საშუალო ზომისაა და ოდნავ ჩამოშვებულია თვალებზე. ფეხები ძლიერი და გამძლეა, ბარძაყები _ კარგად განვითარებული და მოხდენილი ფორმის.
კანი მკვრივია და დაფარულია ხშირბეწვიანი ჯაგრით.

ზრდასრული ტახები საშუალოდ 300–350 კგ–ს იწონიან, ნეზვები კი _  230–260 კგ–ს.
დედალი ღორები გამოირჩევიან მაღალნაყოფიერებით: თითო დაყრაზე  10–12 გოჭს აჩენენ, ხოლო რძიანობა საშუალოდ 50 კგ–ზე მეტია.
გოჭები 7–8 თვის ასაკში აღწევენ 100 კგ–მდე წონას, რაც მათ სწრაფადმზარდ და ეკონომიურ ჯიშად აქცევს.

პროდუქტიულობის თვალსაზრისით, უკრაინული სტეპის თეთრი ღორი არაფრით ჩამოუვარდება მსოფლიოს ერთ-ერთ ყველაზე ცნობილ დიდ თეთრ ჯიშს.

წარმოშობა და სელექციის ისტორია

ჯიში XX საუკუნის 20-იან წლებში, უკრაინელმა მეცნიერმა, აკადემიკოსმა მიხეილ ივანოვმა ადგილობრივი სტეპის ნეზვებთან, რომლებიც კარგად ეგუებოდნენ მშრალ პირობებს,  დიდ თეთრ ღორის ჯიშის ტახების  შეწყვილების შედეგად გამოიყვანა.

მიზანი ისეთი ღორის ჯიშის მიღება იყო, რომელიც დიდი თეთრი ღორების მაღალ პროდუქტიულ თვისებებს ადგილობრივი ღორების კარგ გამძლეობასთან და სტეპის პირობებთან ადაპტაციის უნართან გააერთიანებდა.

როგორც დამოუკიდებელი ჯიში, უკრაინული სტეპის თეთრი ღორი ოფიციალურად აღიარეს 1934 წელს.

დღეს იგი ფართოდ არის გავრცელებული უკრაინის სამხრეთ რეგიონებში, აგრეთვე, ასევე სომხეთში, აზერბაიჯანში, თურქმენეთსა და მოლდოვაში.

ჯიშის ინდივიდებს აქტიურად იყენებენ სამრეწველო ჰიბრიდიზაციისთვის, რადგან მათში კარგად არის გამოკვეთილი როგორც ხორცის, ისე ცხიმის მიმართულების გენეტიკური პოტენციალი.

სელექციონერები დიდ ყურადღებას აქცევენ მოზარდ ღორების სათანადო კვებას, აქტიური ვარჯიშითა და ძოვებით აღზრდას. ეს მნიშვნელოვან გავლენას ახდენს ჯიშის პროდუქტიულობისა და განსაკუთრებით ხორცის თვისებების განვითარებაზე.

უკრაინული სტეპის თეთრი ღორის ჯიშის უპირატესობებში შედის მათი ძლიერი კონსტიტუცია და ცხელ, მშრალ კლიმატთან ადაპტაციის უნარი. ჯიშის გარეგნობის ნაკლოვანებაა ჩამოშვებული უკანალი, რომელიც ხშირია ამ ჯიშის ზოგიერთ ღორში.

სელექციური მუშაობის თანამედროვე მიდგომები

უკრაინელი და სხვა ქვეყნების მეცხოველეები დიდ ყურადღებას აქცევენ მოზარდების სწორ კვებასა და მოძრაობით დატვირთვას.

მომცველ საკვებზე გაზრდილი და აქტიურ გარემოში მცხოვრები გოჭები გამოირჩევიან უკეთესი ხორცის სტრუქტურით, უფრო მჭლე ბეკონით და ძლიერი იმუნიტეტით, რაც ამ ჯიშის გენეტიკურ პოტენციალს სრულად ავლენს.

უპირატესობები და ხარვეზები

უპირატესობები:

• შესანიშნავი გამძლეობა ცხელი და მშრალი კლიმატის პირობებში;
• ძლიერი კონსტიტუცია და სტაბილური პროდუქტიულობა;
• ეკონომიური საკვების გამოყენება;
• მაღალი ნაყოფიერება და სიცოცხლისუნარიანობა.

ნაკლოვანებები:
ჯიშის გარეგნობის ნაკლოვანებად შეიძლება ჩაითვალოს ჩამოშვებული გავა, რაც  ხშირია ამ ჯიშის ღორებში, რაც ექსტერიერის მსუბუქ დეფექტად ითვლება, თუმცა ეს პროდუქტიულობაზე არ მოქმედებს.

ფერმერისთვის სასარგებლო ფაქტი

უკრაინული სტეპის თეთრი ღორი შესანიშნავი მაგალითია იმისა, თუ როგორ შეიძლება ადგილობრივი კლიმატისადმი ადაპტირებულმა სელექციამ შექმნას გამძლე, ეკონომიური და მაღალპროდუქტიული ჯიში.

უკრაინული სტეპის თეთრი ღორის გენეტიკური თვისებები საინტერესოა საქართველოს სტეპურ და ნახევრადმშრალ ზონებში მომუშავე ფერმერებისთვისაც, სადაც მსგავს პირობებში არსებული ჯიშების ინტეგრაცია ხორცის და ბეკონის წარმოების ახალი, გამძლე მიმართულება შეიძლება გახდეს.